اگر زیاد با زبان سر و کار داشته باشید، حتماً برایتان پیش آمده یا می‌آید که لازم باشد معنی یک کلمه، اصطلاح یا سرواژه را در چند دیکشنری مختلف چک کنید، چرا که معنی مناسبی که با موقعیت خاصی که واژه در آنجا به کار رفته را در دیکشنری دم دستی‌تان پیدا نکرده یا نمی‌کنید، حتی اگر آن دیکشنری بهترین دیکشنری جهان باشد! در گذشته باید به بازار می‌رفتید و چندین دیکشنری قطور می‌خریدید تا به اصطلاح هیچ وقت کارتان لنگ نماند. اما خوشبختانه امروزه فقط به یک گوشی (که در جیبتان هم معمولاً جا می‌شود) نیاز دارید و یک اپ موبایلی به نام «بلودیکت» (Bluedict). شاید برایتان جالب باشد که بدانید بلودیکت ساخته همین دیروز و امروز نیست. این اپ سال‌هاست که عرضه شده، اما هنوز هم که هنوز است هیچ برنامه‌ای به گرد پایش هم نمی‌رسد؛ به همین دلیل ما به آن می‌گوییم بهترین دیکشنری موبایل.
البته در واقع نباید بگوییم دیکشنری موبایل، چرا که برنامه بلودیکت خودش هیچ دیکشنری داخلی درونش ندارد. یعنی اولین بار که آن را نصب می‌کنید با یک صفحه خالی مواجه می‌شوید که به شما می‌گوید «دیکشنری نصب کن، یا محلی که دیکشنری‌ها را در آن گذاشته‌ای مشخص کن» یا چیزی شبیه به این‌ها. در حقیقت، بلودیکت، برنامه مدیریت و نمایش دیکشنری‌هایی است که خودتان به آن اضافه می‌کنید، و باید اقرار کنیم که این مدیریت و اجرا را به بهترین شکل ممکن انجام می‌داده و می‌دهد. اما بلودیکت دیکشنری چه مزایایی دارد که ما این‌قدر از آن تعریف می‌کنیم؟ بیایید به چند مورد از مزایای بلودیکت اشاره کنیم.
مدیریت دیکشنری‌ها
مهم‌ترین مزیت اپ بلودیکت این است که به راحتی می‌توانید دیکشنری‌های مختلف -به اصطلاح دیتابیس دیکشنری‌های بلودیکت (Database) یا گلاسری (Glossary)- را دانلود و به آن اضافه کنید. تنها کاری که باید انجام بدهید این است که فایل دیکشنری مورد نظر را در اینترنت پیدا و دانلود کنید، و سپس آن را به پوشه مخصوص موجود در حافظه گوشی‌تان (به طور پیش فرض، پوشه dicts در پوشه BlueDict که در حافظه داخلی وجود دارد یا اگر نبود باید خودتان بسازید) انتقال بدهید. به همین راحتی، دیکشنری مورد نظر به لیست دیکشنری‌هایی که بلودیکت از میان آن‌ها برایتان جستجو می‌کند اضافه می‌شود. حتی بعدش هم می‌توانید از درون خود برنامه، از قسمت مدیریت دیکشنری (Dictionary Management) دیکشنری‌ها را فعال و غیرفعال یا حذف کنید، و یا بالا و پایین ببرید تا در لیست نتایج جستجوهایتان، نتیجه دیکشنری‌های کاربردی‌تر در ابتدای لیست ظاهر شود. همچنین می‌توانید در تنظیمات بلودیکت کاری کنید که فقط عنوان دیکشنری‌ها در نتایج جستجو ظاهر شود تا با زدن روی عنوان، نتیجه همان دیکشنری باز شود. به این ترتیب، از شلوغ شدن صفحه نتایج جلوگیری می‌کنید.
علاوه بر این، می‌توانید برای دیکشنری‌ها پروفایل بسازید. به عبارت ساده‌تر، یعنی می‌توانید دیکشنری‌ها را دسته بندی کنید و نتایج یک دسته خاص را در جستجو مشاهده کنید. این قابلیت برای نسخه رایگان که محدودیت نمایش تعداد دیکشنری دارد یک راه میانبر به حساب می‌آید.
دارای نسخه رایگان
برنامه بلودیکت دو نسخه دارد: یک نسخه کاملاً رایگان و یک نسخه حرفه‌ای یا BlueDict Pro. همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، نسخه رایگان محدودیت استفاده همزمان از دیتابیس‌های نصب شده را دارد، و طبیعتاً نسخه حرفه‌ای هیچ محدودیتی ندارد. البته در استفاده از نسخه رایگان هم با توجه به راهکاری که گفتیم مشکلی وجود نخواهد داشت، اما به هر حال بدون محدودیت نیست. خوشبختانه یک نسخه پرو یا کرک شده بلودیکت پرو هم وجود دارد که به همراه دیتابیس‌های بی‌نظیر برنامه می‌توانید از اینجا دریافت بفرمایید.
امکان بررسی لغات در دیکشنری‌های مختلف
شاید امکان پیدا کردن تلفظ یا معنی در یک دیکشنری چیز خارق‌العاده‌ای نباشد، اما تصور کنید که بتوانید تلفظ یا معنی یک کلمه را در دیکشنری‌های مختلف بررسی کنید. حتی بلودیکت دیکشنری این امکان را می‌دهد که در صورت پشتیبانی دیکشنری، تلفظ کلمه را بشنوید. خوشبختانه چندین دیکشنری معتبر برای بلودیکت وجود دارد (مانند لانگمن و آکسفورد) که هر دو تلفظ امریکن و بریتیش را به صورت صوتی برای ما آماده کرده‌اند.
سرعت بالا با دسترسی آفلاین، بدون نیاز به اینترنت
با قرار دادن فایل‌های دیکشنری در برنامه، دیگر به اینترنت نیازی ندارید. خب شاید تصور کنید که با این حساب، اگر چند دیکشنری نصب کنید پیدا کردن معنی یک کلمه باید زمان زیادی لازم داشته باشد. خوشبختانه فکرتان اشتباه است. برنامه بلودیکت حتی در یک گوشی متوسط ساخت 2017 که بیش از 20 دیکشنری فعال دارد (یکی از گوشی‌هایی که خودمان می‌توانستیم تست کنیم) در کسری از ثانیه جستجو را انجام می‌دهد و نتایج را در اختیارتان می‌گذارد. به علاوه، رابط کاربری بسیار روان است و هیچ هنگ و لگ و تأخیری در آن مشاهده نمی‌شود.
امکان کپی و به اشتراک گذاری در انکی دروید (Anki Droid)
این از آن قابلیت‌های جذاب بلودیکت برای آن‌هایی است که به دنبال یادگیری زبان هستند (یعنی من و شما). با دو بار زدن روی فضای خالی نتایج هر دیکشنری که می‌خواهید یک پاپ آپ ظاهر می‌شود با گزینه‌های مختلف، که یکی از گزینه‌های آن به اشتراک گذاری یا Share است. اگر در پنجره‌ای که لیست اپ های مختلف را برای به اشتراک گذاری نشان می‌دهد روی انکی دروید بزنید، کلمه در قسمت جلوی کارت (Front) و معنی و توضیحات آن در قسمت پشت کارت (Back) جا می‌گیرد، بدون آنکه نیاز باشد چیزی را کپی و پیست کنید! شاید باور نکنید، اما من خودم (مهدی پیوندی) از نزدیک به ده سال پیش تا به حال 3500 کارت انکی دروید به همین روش از کلمه‌هایی که در فیلم‌ها دیدم و یاد نداشتم ساخته‌ام! البته تقریباً نزدیک به 1000 تا هم به خاطر مشکل گوشی پاک شد! آن زمان باید قابلیت بک آپ ابری انکی دروید را جدی‌تر می‌گرفتم که نگرفتم! بعید می‌دانم اگر امکان کپی مستقیم کلمه و معنی وجود نداشت آن‌قدر وقت می‌گذاشتم تا تک تک کلمه‌ها و معنی‌ها را کپی و پیست کنم!
امکان شخصی سازی محیط کاربری بلودیکت
دیکشنری‌ها معمولاً محیط خشک و کاربرنپسندی دارند! اما بلودیکت این‌طور نیست. اپ بلودیکت چندین تم و استایل دارد (Theme و Style از منوی کناری) و حتی به شما اجازه می‌دهد تا رنگ هر دیکشنری که در نتایج جستجو ظاهر می‌شود را مشخص کنید. حتی اندازه فونت هم دست خودتان است.
تاریخچه و سوابق جستجو در بلودیکت دیکشنری
دیکشنری بلودیکت سوابق جستجوهای شما را از اول نگه می‌دارد. شاید به ظاهر چیز مهمی نیاید، اما همین قابلیت ساده برای مرور کلمه‌هایی که به دنبال معنی آن‌ها بوده‌اید (و لابد می‌خواستید آن‌ها را یاد بگیرید) بسیار مفید است. آیکن تاریخچه هم بسیار دم دست است، در سمت راست پایین صفحه به شکل ساعت.
قابلیت انتقال دیکشنری‌ها به حافظه خارجی (کارت حافظه یا مموری)
خوشبختانه بلودیکت به فکر همه و از جمله افرادی است که حافظه داخلی گوشی‌شان همیشه پر است! در واقع، از آنجایی که حجم دیکشنری‌ها می‌تواند تا 5 گیگابایت یا بیشتر برسد، این قابلیت بسیار ضروری است. البته برنامه بلودیکت کار ما را راحت‌تر هم کرده است. اپ بلودیکت علاوه بر امکان تعیین محل قرارگیری فایل‌های دیکشنری (با فرمت‌های mdx و mdd، در بخش تنظیمات و سپس گزینه مسیر دیکشنری‌ها یا Dictionary Path)، امکان جستجوی گوشی را هم دارد که به این وسیله، خودش فایل‌های دیکشنری را هر جا که باشند پیدا می‌کند و در لیست دیکشنری‌ها نمایش می‌دهد (بار اولی که برنامه را اجرا می‌کنید یک لینک Search نمایش می‌دهد، بعد از آن هم در قسمت مدیریت دیکشنری‌ها در بالای صفحه از علامت ذره بین استفاده کنید).
قابلیت بررسی حافظه برای قرار دادن خودکار کلمه در قسمت جستجو
اگر این قابلیت را فعال کنید (Auto Paste Clipboard در تنظیمات بلودیکت) اگر کلمه‌ای را کپی کرده باشید، با باز کردن برنامه، کلمه در قسمت جستجو ظاهر می‌شود.
استفاده از دیکشنری‌های برنامه بلودیکت در ویندوز
بلودیکت برای اندروید عرضه شده، اما برای ویندوز چه باید کرد؟ البته که می‌توانید از شبیه‌سازهای اندروید در ویندوز استفاده کنید، اما دلیلی ندارد کار خودتان را سخت کنید. کافی است از یک نرم افزار مشابه استفاده کنید، نرم افزاری رایگان به نام GoldenDict که دقیقاً کارهای ضروری که از بلودیکت در محیط ویندوز انتظار داریم را برایمان انجام می‌دهد. گلدن دیکت را از سایت خودش (سایت گلدن دیکت) دانلود کنید و سپس مسیری که فایل‌های دیکشنری را در لپ تاپ یا رایانه‌تان در آن ریخته‌اید به نرم افزار بدهید. گلدن دیکت هم فایل‌های دیکشنری را به همان خوبی اندروید برایتان نمایش می‌دهد.
پرسش و پاسخ‌ها
عملاً خیر، بلودیکت یک برنامه یا اپ (app) است که دیکشنری‌هایی که به شکل فایل‌های mdd و mdx هستند را نمایش داده و اجرا می‌کند. یعنی شما جستجو را در برنامه بلودیکت انجام می‌دهید و بلودیکت نتایج را از دیتابیس بلودیکت که همان فایل‌های mdd و mdx باشد به شما نشان می‌دهد.
خیر، ولی ای کاش بود. چون به نظر می‌رسد بیشتر نزد ایرانیان محبوب شده است. اگر ایرانی بود کار خرید نسخه پرو آسان می‌شد و کسی به دنبال کرک بلودیکت نبود.
نسخه محدود آن رایگان است، اما برای استفاده از نسخه حرفه‌ای باید هزینه پرداخت کنید. البته یک نسخه از نسخه‌های قبلی بلودیکت کرک شده که عملاً همان کار و کیفیت نسخه‌های جدیدتر را دارد؛ فقط ظاهرش کمتر به‌روز است. این نسخه را می‌توانید از زبانتیک دریافت کنید. در نهایت در نظر داشته باشید که محدودیت بلودیکت رایگان، همان تعداد دیکشنری‌هایش است که با مدیریت و دسته بندی کردن آن‌ها می‌توانید این محدودیت را دور بزنید.
متأسفانه خیر. در واقع، مجوز یا لایسنس بلودیکت به شناسه یا IMEI گوشی یا تبلت شما وابسته است. یعنی حتی اگر بلودیکت را خریده باشید و گوشی‌تان را عوض کنید، برای استفاده در گوشی یا دستگاه جدید باید دوباره هزینه کنید. البته جدیدا لایسنس بلودیکت برای ایمیل خریدار صادر می شود که مشکلات مربوط به عوض کردن گوشی را ندارد، اما همچنان نمی توانید در بیشتر از یک دستگاه از بلودیکت حرفه ای خودتان استفاده کنید.
خیر، بلودیکت نسخه ویندوزی ندارد، اما می‌توانید از دیتابیس یا همان دیکشنری‌هایی که برای بلودیکت دانلود کرده‌اید در برنامه GoldenDict که مخصوص ویندوز است استفاده کنید.
حجم‌ها متفاوت است، مثلاً حجم نسخه 6 دیکشنری لانگمن بیشتر از یک گیگابایت است (تقریباً (1.3)، اما دیکشنری اصطلاحات آکسفورد کمتر از یک مگابایت (نزدیک به 500 کیلوبایت) حجم دارد.
خیر، بلودیکت با برند و املای BlueDict ساخته yhssdl به همین نام معرفی و عرضه شده و برنامه بلو دیکشنری با بلودیکت متفاوت است. هر چند کافی نیست، اما به لوگوی بلودیکت که در تصویر مربوط به همین مقاله آمده دقت کنید.
خود برنامه به صورت پیش‌فرض مثل همه برنامه‌ها در حافظه داخلی نصب می‌شود. البته که اپ بلودیکت حجم چندانی هم ندارد. حجم اصلی مربوط به فایل‌های دیکشنری‌های بلودیکت است که خوشبختانه آن‌ها را می‌توانید هر جا که می‌خواهید قرار بدهید.
خیر، بعد از اینکه فایل‌های گلاسری دیکشنری‌ها به برنامه اضافه شد (و حتی قبل از آن) بدون استفاده از اینترنت می‌توانید از برنامه استفاده کنید.
البته که نه! برنامه بلودیکت از همه زبان‌ها، از چینی گرفته تا فارسی (یا بهتر بگوییم پارسی) پشتیبانی می کند. به همین دلیل، هر نوع دیکشنری دو زبانه یا حتی تک زبانه غیر انگلیسی که فکرش را بکنید در این برنامه قابل استفاده است. مثلا دیکشنری معین و همچنین دیتابیس ویکی پدیا فارسی (البته که کامل کامل نیست!) برای این برنامه در فایلر زبانتیک موجود است.
آیا امتیازات، محاسن و خوبی‌های بلودیکت تمام شد؟ البته که نه، فقط در هنگام استفاده است که به عنوان یک زبان آموز (که همه‌مان هستیم، حتی استادان زبان هم هنوز هستند و خواهند بود) می‌توانید لذت رابط کاربری و مزایای بی شمار این اپ را لمس کنید. بنابراین درنگ نکنید و همین الان از اینجا، نسخه کامل بلودیکت (BlueDict Pro) را به همراه بهترین دیکشنری‌ها و گلاسری های موجود برای آن دریافت کنید.
چنانچه سوالی در رابطه با این اپ محبوب دارید، درنگ نکنید و حتما آن را در بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید. ما در زبانتیک به همه دیدگاه ها پاسخ می‌دهیم.
